۲۳ آذر ۱۳۹۲

استانداردها، چراغ راه آينده بهتر

لوبريزول يكى از چهار غول توليد كننده مواد افزودنى روغن هاست. اساسأ براى توليد روغن هاى مختلف صنعتى لايسنس دار و استاندارد بالا ميبايست به يكى از شركتهاى لوبريزول، اينفنيوم، اورونيت يا افتون مراجعه كرد. ٩٠ درصد بازار افزودنيهاى روغن و لايسنسينگ روغن دست اين چهار شركت است. 
كمپانى لوبريزول در وب سايت خود دست به تهيه ابزار مقايسه استانداردهاى مختلف روغن هاى بنزينى و ديزل زده كه در نوع خود بى نظير است. نمودار عنكبوتى در هفت شاخص استاندارد ها را با هم مقايسه ميكند و مخاطب به سادگى ميزان پوشش و عمق پيشرفت استانداردها را درك ميكند. 
اين شاخص ها از اين قرار هستند: 
سايش، رسوبات لجنى، رسوب روى پيسون ها، ضخيم شدن بعلت اكسيداسيون، بهبود مصرف سوخت و سازگارى با سازه هاى جمع آورى آلودگى هواى خودرو - كاتاليزرور


مراجعه به اين وب سايت و مقايسه استانداردها روى دياگرام عنكبوتى را به همه علاقمندان توصيه ميكنم. 
پس از انجام اين بررسى متوجه خواهيد شد كه پول بابت چه ميپردازيد


به عنوان مثال توسعه و فرموله كردن يك روغن با استاندارد ٥٠٤/٥٠٧ فولكس واگن حدود پنج تا شش 
سال زمان برده و بيش از شش ميليون دلار هزينه دارد. اين استاندارد شاخص هاى بالاى محافظت از محيط زيست و كاهش انتشار آلودگى دارد 

بله ساخت يك روانساز درجه يك جهانى هزينه هاى پنهان  بسيار و زمان  طولانى طلب ميكند. و مشتريها  كسانى هستند كه اين هزينه ها را جبران ميكنند.  البته سودى كه مشترى از استاندارد بالاتر يك روانساز ميبرد بسيار بيشتر از هزينه ايست كه 
پرداخت كرده است

به گفته لوبريزول هزينه ساخت يك روغن با بالاترين استاندارد ٣ برابر ساخت يك روغن ١٥ دبليو ٤٠ 
معموليست


اعتقاد به استانداردسازى و پيشرفت گام به گام در صنعت روغن موتور از بزرگترين مشكل صنعت خودرو يعنى آلوده سازى هوا گره باز كرده است. حداقل در كشورهاى پيشرفته كه به اين امر متعهد هستند
طبق برآورد همين شركت آلوده سازى يك خودرو ديزل با استاندارد آلايندگى يورو ١ در سال ١٩٩٤ در مقايسه با استاندارد يورو ٥ در سال ٢٠١١ ، ٩٦.٤٪ كاهش پيدا كرده است


آرزو ميكرديم دستگاه هاى عريض و طويل ادارى ما براى مبارزه با آلودگى روزافزون شهرهاى كشور جاى اقدامات ضرب العجل و بى نتيجه مثل زوج و فرد كردن، تعطيلى مدارس و ادارات و يا توقيف موقت خودرو ها از اقدامات موثر، ريشه اى و امتحان شده در كشورهاى اروپايى الگو بردارى ميكردند و جان و سلامت شهروندان اينگونه بى ارزش و به خطر نمى افتاد
باز هم  تأكيد ميكنم راه اصولى مبارزه با آلودگى هوا، بالا بردن گام به گام استانداردهاى مربوط و منسوخ و ممنوع كردن استفاده از استانداردهاى ناكارآمد قديميست


 هنوز در داخل كشور روغن موتور با ابتدايى ترين استاندارد ها بيشترين سهم توليد و توزيع را دارد. آنگاه شما چطور انتظار داريد مالك يك خودرو قديمى از مقدار آلايندگى خود بكاهد؟ 
بر فرض محال اگر مصرف كنندگان از پيامد انتخاب خود آگاه بودند با فاكتورهاى اقتصادى چه ميكنيد؟  
وقتى يك استاندارد منسوخ  شده در دهه هاى  گذشته با قيمت پايين عرضه ميشود  چرا من مصرف كننده براى خودروى فرسوده و كم ارزشم ميبايست  هزينه بيشتر كنم؟؟


موسسه نفتى آمريكا به صراحت اعلام كرده كه استفاده استاندارد زير سطح عملكرد اس اف براى هر خودرويى با هر طول عمرى خسارت بار است و سطح عملكرد زير اس جِى، منسوخ و منفعتى براى مصرف كننده و اقتصاد و محيط زيست ندارد. نگاهى به آخرين ويرايش دفترچه راهنماى پرايد بعنوان پرتيراژ ترين خودرو ساخت داخل بياندازيد، استاندارد روغن سال ١٩٨٨ را به مصرف كننده توصيه ميكند! و با همين استاندارد از شما ميخواد كه پس از پيمايش ده هزار كيلومتر در ترافيك فوق سنگين شهرهاى بزرگ كشور كه معادل پيمايش ٣ برابر اين مسافت است، براى تعويض روغن مراجعه كنيد!! اوضاع راهنماهاى خودروهاى ديگر هم بهتر از اين نيست. كيا ريو همين سطح كيفيت را كافى دانسته و ... آيا اين سهل انگارى عجيب در اين سطح كه باعث انتشار بيش از پيش آلودگيها ميشود جنايت نيست؟ يعنى در اين صنعت خودرو سازى، وزارت صنايع، سازمان محيط زيست و موسسه استاندارد در اينهمه سال يك مدير كارشناس نبوده است كه به اين اوضاع رسيدگى كند؟يكى از معدود پالايشگاههاى كشور كه روغن موتور توليد ميكنند مرغوبترين محصولش استاندارد سال ١٩٩٦ است. مابقى هم تحرك و پويايى در حد متوسط جهانى نداشته اند. حال اينكه ما چطور يك خودرو ساز جهانى هستيم يا ميخواهيم باشيم جاى بسى سووال است. 
مقايسه استانداردهاى اى پى آى با برخى استانداردهاى ديگر بر روى نمودار معرفى شده نشان ميدهد كه حتى همين استانداردهاى جارى اين انيستيتو معتبر در برابر استانداردهاى اروپايى چقدر ابتدايى هستند



به روزآورى: فرصتى دست داد كه تأثير استفاده از استانداردهاى به روز را بر روى يك خودرو لكسوس با حجم موتور ٣ ليتر و شش سيلندر ساخت ١٩٩٢ را خود آزمايش كنم. اين خودرو در سال ورود به بازار توسط يك موسسه بسيار معتبر مورد آزمايش قرار گرفته بود و مصرف سوخت آن در آن زمان در حالت تركيبى ١٣.٢ ليتر در صد كيلومتر، بدترين حالت ١٤.٧ و بهترين ركورد ١١.٤ ليتر در صد كيلومتر اندازه گيرى شده بود
دفترچه راهنماى خودرو روغن موتور با استاندارد اس جى را توصيه كرده. براى آزمايش ابتدا روغنى با استاندارد ٥٠٤/٥٠٧ فولكس واگن براى ٥٠٠ كيلومتر بكار گرفتم. چرا؟ موتورهاى قديمى اكثرآ بعلت ضعف روغنكارى پر از رسوب و دوده هستند. روغن پس از پيمايش همين مقدار كاملا سياه شد. براى ١٥٠٠ كيلومتر بعدى يك روغن لايسنس دار دكسوس و بعد از آن روغن موبيل وان ٥ دبليو ٣٠ با استاندارد دكسوس و جى اف پنج.  
دو تغيير ديگر هم بر روى خودرو انجام دادم يكى حذف چهار گلگير پشت چرخها براى آيروديناميك بهتر و افزايش فشار باد لاستيك ها از ٣٢  به ٣٨ پى اس آى
نتيجه پس از پيمايش بيش از ١٠٢٠ كيلومتر با دو باك پر از سوخت بسيار چشمگير بود. مصرف سوخت خودرو از روز اول تولدش ٢.٧٥ ليتر كمتر و به ١٠.٤٥ ليتر در صد كيلومتر در حالت تركيبى رسيد. ٢٦ درصد بهبود با انجام دو تغيير كاملأ مجانى و سه تعويض روغن نسبتأ نه چندان گرانقيمت. جالب اينكه اين خودرو هنوز پتانسيل كاهش مصرف سوخت دارد؛ چطور؟ استفاده از روغن جعبه دنده دكسرون ٦، باترى هوشمند، لاستيك هاى صرفه جو كننده و در آينده نزديك روغن موتور استاندارد جى اف ٦.  ايكاش ميزان كاهش آلايندگيها را ميشد اندازه گيرى كرد. ولى مطمئن هستم كه آن چندين برابر مقدار كاهش مصرف هست. اين را پيش تر بر روى يك پژو ٢٠٦ آزموده ام

۲۲ آذر ۱۳۹۲

روغن جعبه دنده اتوماتيك

روغن هاى انتقال نيرو يا جعبه دنده در سه دهه گذشته همانند روغن موتور ها توسعه و ترقى تكنولوژيك فراوانى داشته اند
انتخاب درست روغن جعبه دنده اتوماتيك بعلت همين پيشرفت ها و استانداردهاى مختلف گوناگون در ابتدا به مانند چالشى ميماند
اطلاعات فنى مكانيك هاى خودرو بعلت ضعف شناخت استانداردهاى مرتبط و جديد، اساسأ فاقد ارزش خاصى ميباشد
براى تشخيص محصول برتر چاره اى جز شناخت استانداردهاى شاخص و كليدى در اين صنعت نيست. كمپانى جنرال موتورز و فورد بعلت پيشرو بودن در اين صنعت و وضع كردن استانداردهاى بالا اين امر را براى مصرف كنندگان آسان نموده اند. چگونه؟ استانداردهاى اين دو كمپانى بيش از نود درصد جعبه دنده هاى اتومات و استانداردهاى ديگر كمپانيها در اين زمينه را پوشش ميدهند
اصولا يك روغن جعبه دنده اتومات داراى لايسنس يك استاندارد است يا ادعاى همپوشانى چندين استاندارد مختلف را ميكند. چنين روغن هايى فهرست بلند بالايى از استانداردها را بر ليبل خود دارند. 

اين روغن ها اصطلاحأ 
Multi-Vehicle 
خوانده ميشوند

 روغن هاى لايسنس دار معمولأ فقط به يك استاندارد اشاره ميكنند و  شماره لايسنس را روى برچسب پشتى چاپ ميكنند

Dexron و Mercon
اينها نام استاندارد جنرال موتورز و فورد براى جعبه دنده هاى اتومات اين دو كمپانى هستند
دياگرام زير به وضوح پيشرفت اين استانداردها رو نشان ميدهد


تميز و خنك نگه داشتن جعبه انتقال نيرو نقش كليدى در طول عمر آن دارد. يك مطالعه صنعتى نشان داده است كه اگر فقط هفت درجه سانتى گراد جعبه انتقال نيرو اتومات خنك تر نگاه داشته شود، طول عمر آن دو برابر خواهد شد
البته اين روغن ها هم درجه عملياتى دارند و منظور از خنك تر در اين متن به معنى گرمتر نشدن از درجه عملياتى يا صد درجه سانتى گراد است. چون جعبه دنده ها اكثرأ فاقد سيستم خنك كننده بمانند موتور خودرو هستند بنابراين وابستگى فراوانى به عملكرد روغن داخل خود براى دفع گرما و خنك كردن قطعات متحرك خود دارند
گرانروى يك روغن جعبه دنده اتومات از گرانروى روغن موتور صفر دبليو بيست هم كمتر است. 
حداكثر گرانروى روغن هاى دكسرون ٦  از ٣٦ در چهل درجه سانتى گراد براى دكسرون ٣اچ به ٣٠ و ٦.٤ در صد درجه كاهش پيدا كرده. حداقل گرانروى در صد درجه نميبايست از ٥.٥ كمتر باشد

آخرين استاندارد دكسرون،  يعنى دكسرون ٦ نسبت به دكسرون ٣ اچ داراى اين پيشرفت ها و برتريها ميباشد:

افزايش عمر عملكرد روغن از ١٦٠ هزار كيلومتر به ٣٢٠ هزار كيلومتر

افزايش عمر كلاچ تا ١٢٠ درصد 

افزايش مقاومت روغن در برابر اكسيداسيون ١٠٠ درصد

كم كردن ايجاد حباب و كف ١٥٠ درصد

پايدارى روغن در برابر فشار زياد ٢٠٠ درصد

جنرال موتورز مزاياى اين استاندارد را اينگونه ميشمارد؛ عمر بيشتر كلاچ، تعويض سريعتر دنده، كاهش مصرف سوخت و نيروى بيشتر در چرخ ها 

نكته: دكسرون از شماره ٣ به ٦ ارتقأ پيدا كرده بنابراين دكسرون ٤ و ٥ وجود خارجى ندارد

Afton 
نام كمپانيست كه لايسنس روغن هاى دكسرون ٦ را صادر ميكند و نام روغن هاى لايسنس دار در وب سايت اين كمپانى موجود است
جالب اينكه استاندارد اخير فورد هم توسط همين كمپانى توسعه داده شده است
دكسرون ٦ و مركن ال وى يك تفاوت اساسى دارند، حداكثر ضخامت دكسرون ٦ در صد درجه ، ٦.٤ تعيين شده و حداقل ضخامت مكرون ال وى ٦.٨ بايستى باشد بنابراين يك روغن نميتوانند هر دو استاندارد را پوشش دهد

دياگرام زير برترى دكسرون ٦ را نسبت به دكسرون ٣اچ و جى براى معيارهاى مختلف نشان ميدهد

بازار روغن هاى انتقال نيرو اتومات در آمريكاى شمالى در سال ٢٠١١ گزيده از بولتن خبرى كمپانى افتون